

13
Anadolu’da sanayi ve iş dünyasının örgütlenme sürecindeki ilk model
Bursa Sanayicileri ve İşadamları Derneği
Bazı kişiler kamusal kurumlar dışındaki oluşumlara sıcak bakmıyorlardı. El altında olumsuz görüş ortaya koyanlar vardı.
Netice olarak merhum Ersöz dayandı, direndi ve başardı, sonuçta BUSİAD ortaya çıktı. 1978 kuruluş kokteyli için benden
önemli bir konuk istedi. Ben o günlerde Adalet Partisi İl Başkanı idim. Merhum İhsan Sabri Çağlayangil’den rica ettim. Sena-
tördü. Birlikte açılış kokteyline katıldık. Merhum Ersöz ile Sayın Demirel arasındaki ilişkileri geliştirdik. Merhum Ersöz siyaset
kurumunun bütün aktörleri ile iyi ilişkiler kurmaktaydı. 12 Eylül’ den önce 24 Ocak 1980 kararları hakkında dönemin Ma-
liye Bakanı İsmet Sezgin BUSİAD ‘a konuk oldu. BUSİAD 1991 DYP-SHP Koalisyonu sırasında Başbakan Süleyman Demirel’i
ağırladı. Yine BUSİAD heyetini Başbakanlık Konutunda Başbakan Demirel ağırladı. Bu sırada DYP TBMM Grup Başkanvekili
idim. Ekonomik raporlar alır ve bunlara itibar ederdi. “
BUSİAD kurucularından ve şu anda aramızda bulunmayan Mehmet Beysel, BUSİAD’ın kuruluş dönemleri ile ilgili anılarını,
EKOMETRE’nin hazırladığı BUSİAD’ın Gümüş Yılı ekinde şöyle anlatmaktaydı:
“Derneğimizi kurduğumuz dönemlerde Türkiye, dünyaya kapalı siyasi-ekonomik sistemiyle yönetiliyordu. Muhalefet ise, 1960’lı
yıllarda Avrupa’da görülen sol akımların tesirindeydi ve gelişmeleri değerlendiriyordu. Bu ortamda “işadamı” bazı kişilerce yalnız
kendi menfaatini düşünen, memleketine hiçbir faydası olmayan kişiler olarak tanıtılmaya çalışılıyordu. Ticaret ve Sanayi Odaları
bu yanlışlıkları düzeltme yönünde yeterli değildiler.
BUSİAD’ı, bu kanaatlerin yanlışlığını ispat etmek, sesini devlet kademelerinde duyurmak ve memleket kalkınmasına yardımcı
olmak için kurduk.
O günlerde Türkiye’de Gönüllü Sivil Toplum Örgütü kavramı tanınmıyordu. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki kurduğumuz
BUSİAD, Anadolu’nun ilk SİAD’ı olarak tüm sanayici ve işadamlarına yol göstermiştir.”
Ayrıca Mehmet Beysel, Yılmaz Akkılıç tarafından kaleme alınan ve kendi yaşam hikâyesinin anlatıldığı Nisan 2007’de çıkan
“Bir Mühendisin hatıraları.”
isimli kitabın 178-181. sayfalarında, BUSİAD’ın kuruluş öyküsünü kaleme aldığı bir de bölüm
var. Bu kitap yayınlandıktan kısa bir süre sonra 16 Mayıs 2007’de Mehmet Beysel aramızdan ayrıldı. Kitapta BUSİAD’ın kuru-
luşu şöyle anlatılıyor:
BUSİAD (Bursa Sanayici ve İş Adamları Derneği) 19 Aralık 1978 (01.08.1978) günü Bursalı sanayici, iş adamı ve teknokratların
katılımıyla kuruldu. Derneğin amacı, tüzüğünün 2. maddesinde şöyle belirtilmektedir:
“Anayasanın öngördüğü karma ekonomi esaslarına ve Atatürk ilkelerine uygun olarak Türkiye’nin demokratik ve
planlı bir düzen içinde kalkınıp ileri uygarlık düzeyine ulaştırılmasına Bursalı sanayici ve iş adamları olarak yardım-
cı olmak.”
Tüzüğün, ülke kalkınmasında sanayinin sürükleyici sektör kabul edildiği vurgulanan 3. maddesinde de,
“Bütün sanayici ve
işadamlarının hukuk devletini koruyup geliştirmek, özel teşebbüsün girişimci ve yapıcı gücünü yurt kalkınmasına
katmak ve ülke ekonomisini yükseltmek.”
konularına yönelik tüm çalışmaların özendirileceği vurgulanmaktadır.
Derneğin kurucuları şunlardır:
Doğan Ersöz
(sanayici),
Mahir Örgün
(tüccar),
Talat Diniz
(sanayici),
Mehmet Beysel
(mühendis, müteahhit),
NezihTunç-
siper
(sanayici),
Fikret Alakoç
(inşaat mühendisi, müteahhit),
Gönen Çakmakçı
(mimar, müteahhit),
Memduh Gökçen