DOSAB'ın 25 Yılı

▶

Belgeler ve Tanıkların Işığında DOSAB’ın 25 Yılı

ABD’de sanayi bölgelerinin kar amacı

gütmeyen örgütler tarafından oluşturul-

muş olması da dikkat çekicidir. Nitekim

burada sanayileşmenin ortaya koyacağı

etki bir bütün olarak öngörülür ve vergi

gelirlerinin, istihdamın, ücretlerin artı-

rılması hedefleri hareket noktası olarak

kabul edilir.

Günümüzde Amerika’da Silikon Vadisi,

İngiltere’de Londra - Bristol arasında yer

alan bölge, Almanya’da Baden - Würt-

temberg, Fransa’da Grenoble, Montpellier

ve Sophia - Antipolis, İsveç’te Gnösjo sanayi bölgeleri iyi uygulama örnekleri arasında yerini

almaktadır.

(15)

Organize Sanayi Bölgeleri’nin (OSB) literatürde çok çeşitli tanımları bulunmaktadır. En

genel anlamıyla, Organize Sanayi Bölgesi, ulaşım, su, elektrik, kanalizasyon, banka, kantin, ilk

yardım vb. imkânlarla donatılmış uygun bir alanda teknik ve genel hizmetlerin de sağlandığı

ekonomik bir ölçek içinde gruplanmış fabrika yerleşim birimleri şeklinde tanımlanabilir.

OSB’ler, ruhsat ve izinler, altyapı hizmetleri, arsa ve araziye erişim sorununa çözüm getir-

dikleri ve çok sayıda kamusal hizmet sundukları için sanayi sektöründeki giriş engellerini büyük

ölçüde çözebilme potansiyeline sahiptirler.

(16)

Bir başka tanımlamayla da Organize Sanayi Bölgeleri şöyle anlatılmakta:

“Ağır Sanayi ve entegre tesisler dışında kalan, çeşitli sektörel üretimleri uyumlu ve birbiriyle

tamamlayıcı bir nitelikte olan küçük ve/veya orta sanayi ölçek ve boyutundaki imalat üniteleri-

nin, kapsamlı bir biçimde sınırları tayin edilmiş bir alanda, yerleşimi, altyapısı, gerekli sosyal ve

teknik hizmetleri ve ortak yapıları ile organize edilmiş bölgeleridir.”

(17)

Ülkemizdeki ilk organize sanayi bölgesi oluşumu bir uluslararası girişim ile başdı. Milletler

Arası Kalkınma Teşkilatı Artık Paralar Fonu’ndan ABD önerisi ile Türkiye’de Organize Sanayi

Bölgeleri kurulması amacıyla, Türkiye’ye 26 Milyon TL teklif etti. Bu önerinin kabulü ardından

yer seçimi için bir Amerikan şirketi görevlendirildi. Dokuz bölgede yapılan inceleme sonucu en

uygun yer olarak Bursa bulundu. BTSO’nunda konuya sıcak bakması ile süreç başladı.

Türkiye’nin ilk Organize Sanayi Bölgesi’nin temeli 1962 yılında Bursa’da atıldı. Tüm ülkeye

model oluşturan bu organize sanayi bölgesi 1962-1966 yılları arasında hayata geçirildi. Konu 4

Ağustos 1961 tarihinde BTSO’nun meclisinde görüşüldü. BTSOmeclisi projenin odaca tahakkuk

ettirilmesini prensip olarak kabul etti ve bu konuda yetki azami gayret gösterilmesi koşuluyla, oy

birliği ile BTSO yönetim kuruluna verildi.

Bursa OSB, 1966 yılında OSB İdare Komitesi Başkanı Fuat Özyol, Uluslararası Geliştirme

15 GMKA: TR22 Güney Marmara Organize Sanayi Bölgeleri Araştırması.sayfa 3. 2012.

16 BAKKA: Organize Sanayi Bölgeleri Durum Analizi. S. 6.

17 Bayülken, Yavuz; Kütükoğlu, Cavit: Organize Sanayi Bölgesleri, Küçük Sanayi Siteleri,Teknoparklar. TMMOB Makine Mühen-

disleri Odası. Oda Raporu. Sayfa 1. 2012